Séminaire ouvert d’histoire économique / Ανοιχτό σεμινάριο οικονομικής ιστορίας 
18:00Archives Historiques de l’Université d’Athènes, Skoufa 45
Ιστορικό Αρχείο Πανεπιστημίου Αθηνών, Σκουφά 45
Η βρετανική Levant Company (1581-1825):
Η άνοδος και η πτώση μιας ισχυρής μονοπωλιακής επιχείρησης στην ανατολική Μεσόγειο
Δέσποινα Βλάμη Ακαδημία Αθηνών
En collaboration avec l’université d’Athènes et l’université Panteion
Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πάντειο Πανεπιστήμιο
Résumé:
Η Levant Company ιδρύθηκε στην Αγγλία το 1581 ως προνομιούχος εμπορική εταιρεία (chartered company), λαμβάνοντας από τη βασίλισσα Ελισάβετ Α΄ το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής εμπορικών συναλλαγών στην Ανατολή, ειδικότερα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η εταιρεία διαλύθηκε το 1825 όταν η εξουσία, η περιουσία και το δίκτυο εκπροσώπησής της στο εξωτερικό, περιήλθαν στη δικαιοδοσία του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών.
Στο σεμινάριο θα παρουσιαστεί η οργάνωση και η λειτουργία της προνομιούχου εταιρείας, όπως αναπτύχθηκαν σε τρία διακριτά και συναρτώμενα πεδία: η εταιρεία λειτούργησε ταυτόχρονα ως ένας ισχυρός κρατικός θεσμός που ανέλαβε την εμπορική και διπλωματική εκπροσώπηση της Βρετανίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως διεθνής μονοπωλιακή επιχείρηση και τέλος, ως ένα σύνολο αυτόνομων βρετανικών εμπορικών οίκων που, ως μέλη της, απολάμβαναν σημαντικά προνόμια και τηρούσαν συγκεκριμένους κανονισμούς. Από τον 18ο αιώνα, η εταιρεία προχωρά σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να διατηρήσει την ισχύ και να υποστηρίξει τα συμφέροντά της στις συνθήκες που διαμορφώνουν οι πόλεμοι και ο ελεύθερος ανταγωνισμός. Την ίδια εποχή, η εταιρεία υφίσταται το βάρος της φιλελεύθερης κριτικής που της ασκείται στη Βρετανία καθώς και των παρεμβάσεων των βρετανικών κυβερνήσεων. Έως τις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ το βρετανικό εμπόριο αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς, η Levant Company φθείρεται σταθερά εκ των έσω, καθώς τα μέλη της, διατηρώντας τα προνόμιά τους, συνάπτουν ταυτόχρονα ελεύθερες συνεργασίες και υιοθετούν εναλλακτικές μεθόδους συγκάλυψης των συναλλαγών, παραβιάζοντας τους κανονισμούς και παραμελώντας τις υποχρεώσεις τους. Στη διαδικασία αποδυνάμωσης της εταιρείας, συμβάλλουν δυναμικά έμποροι οθωμανικής υπηκοότητας, κυρίως Έλληνες, που μέσω της εκμετάλλευσης διαφόρων μορφών βρετανικής προστασίας καταφέρνουν εντέλει να αποκτήσουν έναν αυτόνομο ρόλο στη βρετανικό εμπόριο της Ανατολής.
Στο σεμινάριο θα παρουσιαστεί η οργάνωση και η λειτουργία της προνομιούχου εταιρείας, όπως αναπτύχθηκαν σε τρία διακριτά και συναρτώμενα πεδία: η εταιρεία λειτούργησε ταυτόχρονα ως ένας ισχυρός κρατικός θεσμός που ανέλαβε την εμπορική και διπλωματική εκπροσώπηση της Βρετανίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως διεθνής μονοπωλιακή επιχείρηση και τέλος, ως ένα σύνολο αυτόνομων βρετανικών εμπορικών οίκων που, ως μέλη της, απολάμβαναν σημαντικά προνόμια και τηρούσαν συγκεκριμένους κανονισμούς. Από τον 18ο αιώνα, η εταιρεία προχωρά σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να διατηρήσει την ισχύ και να υποστηρίξει τα συμφέροντά της στις συνθήκες που διαμορφώνουν οι πόλεμοι και ο ελεύθερος ανταγωνισμός. Την ίδια εποχή, η εταιρεία υφίσταται το βάρος της φιλελεύθερης κριτικής που της ασκείται στη Βρετανία καθώς και των παρεμβάσεων των βρετανικών κυβερνήσεων. Έως τις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ το βρετανικό εμπόριο αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς, η Levant Company φθείρεται σταθερά εκ των έσω, καθώς τα μέλη της, διατηρώντας τα προνόμιά τους, συνάπτουν ταυτόχρονα ελεύθερες συνεργασίες και υιοθετούν εναλλακτικές μεθόδους συγκάλυψης των συναλλαγών, παραβιάζοντας τους κανονισμούς και παραμελώντας τις υποχρεώσεις τους. Στη διαδικασία αποδυνάμωσης της εταιρείας, συμβάλλουν δυναμικά έμποροι οθωμανικής υπηκοότητας, κυρίως Έλληνες, που μέσω της εκμετάλλευσης διαφόρων μορφών βρετανικής προστασίας καταφέρνουν εντέλει να αποκτήσουν έναν αυτόνομο ρόλο στη βρετανικό εμπόριο της Ανατολής.
CONTACTSSophia Zoumboulaki
Assistante administrative pour la Direction des Études
sophia.zoumboulaki@efa.gr
+ 30 210 36 79 904
Assistante administrative pour la Direction des Études
sophia.zoumboulaki@efa.gr
+ 30 210 36 79 904
Nolwenn Grémillet
Communication
nolwenn.gremillet@efa.gr
+ 30 210 36 79 943