Délos aujourd’hui et demain | Η Δήλος σήμερα και αύριο

Diffusion des publications et des archives
La mise en ligne des publications et des archives est en cours dans le cadre de la politique de science ouverte de l’établissement.

  • La plupart des publications consacrées à Délos sont parues dans le Bulletin de correspondance hellénique et dans les grandes collections publiées par l’EFA : l’« Exploration archéologique de Délos » (46 volumes), la « Bibliothèque des Écoles françaises d’Athènes et de Rome » (13 volumes), les suppléments du BCH (3 volumes), les guides et plus récemment les « Épitomé » (7 volumes). D’autres éditeurs ont publié les inscriptions (9 volumes). La revue est entièrement consultable sur Persée et sur OpenEdition ; la mise en ligne des collections est prévue sur Persée, la « BEFAR » en 2023, les « EAD » (jusqu’à 2010) et les « Suppléments du BCH » en 2024.
  • 144 000 archives photographiques, graphiques, manuscrites et numériques concernant Délos sont conservées à l’EFA. Près de 1 800 sont consultables sur la plateforme https://archimage.efa.gr. Cette année verra la mise en ligne de nouvelles séries d’archives concernant en particulier le Sanctuaire d’Apollon. Un programme en cours, intitulé « La fabrique de l’archéologie délienne d’après ses archives », a pour but de créer un portail d’accès aux fonds d’archives déliennes conservés dans les autres établissements.
  • Le Web-SIG de Délos donne accès aux plans les plus récents des vestiges, à un choix de plans anciens et à des notices sur les principaux monuments antiques. Régulièrement enrichi, il permettra à l’avenir d’accéder à l’ensemble des archives et des publications de l’EFA concernant Délos.

Un lieu de formation
Chaque année des dizaines de stagiaires, archéologues, historiens, architectes, topographes, restaurateurs participent aux campagnes de fouille et d’étude. Régulièrement, des séminaires doctoraux ouverts aux étudiants de toute nationalité sont organisés sur le site.

Des programmes d’étude et de conservation
Au-delà des études monographiques sur un type de matériel ou sur un monument, des programmes scientifiques à l’échelle de la ville ou de l’île entière se sont développés ces dernières décennies. Ils étudient la morphologie urbaine, les lieux de culte, l’emploi dans l’architecture des pierres locales et importées, l’économie et le commerce déliens, les latrines, les édifices gymniques, les vestiges immergés à la périphérie de l’île. Beaucoup font largement appel à l’archéométrie.
Plus encore que par le passé Délos doit aujourd’hui s’adapter à une accélération de l’élévation relative du niveau de la mer et à une augmentation du nombre de visiteurs. Dans le cadre du comité international pour la conservation et la mise en valeur de Délos, l’EFA apporte son expertise, ses moyens financiers et humains et contribue à la recherche de financements privés.

Διάδοση των δημοσιευμάτων και των αρχείων
Η διαδικτυακή ανάρτηση των δημοσιευμάτων και των αρχείων βρίσκεται σε εξέλιξη και εντάσσεται στο πλαίσιο της πολιτικής περί ανοιχτής επιστήμης της Γαλλικής Σχολής Αθηνών.

  • Τα περισσότερα δημοσιεύματα σχετικά με την Δήλο περιλαμβάνονται στην περιοδική έκδοση Bulletin de correspondance hellénique και στις μεγάλες σειρές που εκδίδονται από την EFA: πρόκειται για την σειρά «Exploration archéologique de Délos» (46 τόμοι), την σειρά «Bibliothèque des Écoles françaises d’Athènes et de Rome» (13 τόμοι), τα παραρτήματα του BCH (3 τόμοι), τους οδηγούς του χώρου και την πιο πρόσφατη σειρά «Επιτομή» (7 τόμοι). Άλλοι εκδότες έχουν δημοσιεύσει τις επιγραφές της Δήλου (9 τόμοι). Το BCH είναι εξολοκλήρου προσβάσιμo στις ψηφιακές πύλες Persée και OpenEdition· η δημοσίευση στο διαδίκτυο των σειρών προγραμματίζεται να γίνει στην πύλη Persée: η σειρά «BEFAR» θα αναρτηθεί το 2023, η σειρά «EAD» (οι τόμοι μέχρι το 2010) και τα «Παραρτήματα του BCH» θα αναρτηθούν το 2024.
  • 144 000 φωτογραφικά αρχεία και σχέδια, χειρόγραφα και ψηφιακά, που αφορούν την Δήλο φυλάσσονται στην EFA. Σχεδόν 1 800 εξ αυτών είναι ήδη προσβάσιμα στην πλατφόρμα https://archimage.efa.gr. Φέτος θα αναρτηθεί διαδικτυακά μία νέα σειρά αρχείων τα οποία αφορούν συγκεκριμένα το Ιερό του Απόλλωνα. Βρίσκεται σε εξέλιξη ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Η κατασκευή της δηλιακής αρχαιολογίας με βάση τα αρχεία της» και το οποίο έχει ως στόχο την δημιουργία μιας ψηφιακής πύλης όπου θα συγκεντρώνεται αρχειακό υλικό για την Δήλο, το οποίο φυλάσσεται σε άλλα ιδρύματα.
  • Το Web-GIS της Δήλου παρέχει πρόσβαση στα πιο πρόσφατα σχέδια και κατόψεις των αρχαιολογικών καταλοίπων, σε μια επιλογή παλαιών σχεδίων, ενώ περιλαμβάνει και λήμματα για τα κυριότερα μνημεία. Το Web-GIS εμπλουτίζεται τακτικά και στο μέλλον θα παρέχει πρόσβαση στο σύνολο των αρχείων και των δημοσιευμάτων της EFA για την Δήλο.

Ένας τόπος εκπαίδευσης
Κάθε χρόνο, δεκάδες ασκούμενοι φοιτητές, αρχαιολόγοι, ιστορικοί, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι και συντηρητές συμμετέχουν στα προγράμματα πεδίου και στα προγράμματα μελέτης. Στον χώρο διοργανώνονται τακτικά διδακτορικά και μεταπτυχιακά σεμινάρια, ανοιχτά σε φοιτητές κάθε εθνικότητας.

Προγράμματα έρευνας και συντήρησης
Πέρα από τις μονογραφίες που μπορεί να αφορούν κάποιο συγκεκριμένο υλικό ή μνημείο, τις τελευταίες δεκαετίες αναπτύσσονται επιστημονικά προγράμματα ευρύτερης κλίμακας, που αφορούν ολόκληρη την πόλη ή και ολόκληρο το νησί. Τα προγράμματα αυτά μελετούν την αστική μορφολογία, τους τόπους λατρείας, την χρήση τοπικών ή εισαγόμενων λίθων στην αρχιτεκτονική, την δηλιακή οικονομία και το εμπόριο, τα αποχωρητήρια, τις εγκαταστάσεις γυμναστικής αγωγής και εκπαίδευσης, τις ενάλιες αρχαιότητες που εντοπίζονται στην περιφέρεια του νησιού. Πολλές από αυτές τις μελέτες προσφεύγουν σε μεγάλο βαθμό στην αρχαιομετρία.
Πολύ περισσότερο απ’ ό,τι παλιότερα, η Δήλος σήμερα πρέπει να προσαρμοστεί στην επιτάχυνση της σχετικής ανόδου της στάθμης της θάλασσας καθώς και στην αύξηση του αριθμού των επισκεπτών. Στο πλαίσιο της διεθνούς επιτροπής για την συντήρηση και ανάδειξη της Δήλου, η EFA κομίζει εξειδίκευση, τεχνογνωσία, ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους και συνεπικουρεί στην αναζήτηση ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων.