Séminaire ouvert d’histoire économique / Ανοιχτό σεμινάριο οικονομικής ιστορίας
18:00
‘Περίπατος εις τον ανθώνα των ελληνικών εφευρέσεων’ : ιστορίες εφευρέσεων, αναπαραστάσεων, νομικών, οντολογιών και πολιτικών βιομηχανικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα του 20ου αιώνα
Στάθης Αραποστάθης Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης, ΕΚΠΑ
Archives Historiques de l’Université d’Athènes, Skoufa 45 / Ιστορικό Αρχείο Πανεπιστημίου Αθηνών, Σκουφά 45
Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πάντειο Πανεπιστήμιο
Η ομιλία έχει ως στόχο την ανασυγκρότηση της μετάβασης του συστήματος των πατεντών στην Ελλάδα, από ένα σύστημα προνομίων σε ένα σύστημα δικαιωμάτων με καθολική ισχύ. Αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου ερευνητικού προγράμματος σχετικά με την κουλτούρα και τις πολιτικές βιομηχανικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα. Ο ιστορικός και κοινωνιολόγος της επιστήμης Mario Biagioli (2006, 2011) προσδιόρισε την μετάβαση από το σύστημα προνομίων στο σύστημα δικαιωμάτων ως μία μετάβαση παράλληλου μετασχηματισμού από τις φεουδαρχικές κοινωνίες στις κοινωνίες των φιλελεύθερων δημοκρατιών. Η παρουσίαση θα ιστορικοποιήσει την προσέγγιση αυτή για την περίπτωση της Ελλάδας μελετώντας την περίοδο από τις αρχές του αιώνα και πριν τον νόμο για την βιομηχανική ιδιοκτησία του 1920 και μέχρι τον νόμο του 1987 (1733/1987). Θα ανασυγκροτήσει ιστορικά την συμπαραγωγή των νομικών και θεσμικών αλλαγών, των βιομηχανικών πολιτικών με την κουλτούρα και την ιδεολογία της εφεύρεσης όπως αναδύθηκε στην Ελλάδα κατά την διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους του 20ου αιώνα. Θα μελετηθεί η κοινωνικο-πολιτική διαδικασία συγκρότησης των νόμων για την βιομηχανική ιδιοκτησία καθώς και τις δημόσιες και διαφορετικές αναπαραστάσεις της εφεύρεσης από διαφορετικούς ιστορικούς πρωταγωνιστές: τους μηχανικούς, τους νομικούς, τους οικονομολόγους, τους δημοσιογράφους, τους πολιτικούς. Η παρουσίαση θα αναδείξει την αλληλεπίδραση της τοπικής κουλτούρας και πρακτικής του δικαίου, με κυβερνητικές πολιτικές, διεθνείς μετασχηματισμούς και πιέσεις για την ομοιογένεια των συστημάτων, με την αναδυόμενη ιδεολογία για την ιδιοποίηση και εμπορευματοποίηση της γνώσης ως στοιχείο της τεχνοκρατικής ιδεολογίας. Συγχρόνως μέσα από την ανάδειξη της λειτουργίας των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε βιομηχανικούς κλάδους όπως της χημικής βιομηχανίας των φαρμάκων ή της μηχανολογίας θα καταδειχθεί ο μετασχηματισμός της έννοιας του εφευρέτη ως μέρος του καπιταλιστικού μετασχηματισμού της Ελλάδας. Μέσα από περιπτωσιολογικές μελέτες θα φανούν οι αβεβαιότητες, αμφιθυμίες και οι διαφορετικές νοηματοδοτήσεις του τι θεωρούνταν εφεύρεση, τι κοινωνικά συμφέρουσα καινοτομία και τι ανακάλυψη. Στο πλαίσιο αυτό θα αναδειχθούν οι πολιτικές γύρω από το ζήτημα της εφεύρεσης και της καινοτομίας καθώς και ο ρόλος του κράτους στην συγκρότηση ενός κοινωνικού συμβολαίου με τον εφευρέτη όπως αυτός εγγράφεται ως υποκείμενο στην κουλτούρα του Ελληνικού δικαίου και νομολογίας της περιόδου.
Assistante administrative pour la Direction des Études
sophia.zoumboulaki@efa.gr
+ 30 210 36 79 904
Nolwenn Grémillet
Communication
nolwenn.gremillet@efa.gr
+ 30 210 36 79 943